Oorspronkelijk gepubliceerd op 4 oktober in Het Parool
De verkiezingscampagne draait op volle toeren. Bestaanszekerheid is het woord van de dag en partijen doen allerlei beloftes en maken plannen om die in te lossen.
Armoede los je echter niet zo makkelijk op. We hebben allemaal cijfers die laten zien dat de armoede steeds erger wordt en de meeste mensen hebben ook wel door dat er echte mensen achter die cijfers zitten. Maar het ware effect van armoede kun je alleen kennen als je er zelf voor langere tijd in hebt gezeten.
De stress die het leven zonder (voldoende) geld met zich meebrengt, begint voor de meesten niet bij de eerste rekening die ze niet kunnen betalen. Voor mij zeker niet. Ik dacht: als ik even een tijdelijk baantje heb, kan ik in elk geval de komende maanden mijn rekeningen betalen. Het was geen leugen die ik mezelf vertelde, maar het was zeker ook niet de waarheid.
Nee, een stap die me uit de armoede moest hengelen, hengelde me net niet ver genoeg omhoog. Want ja, geen werkgever geeft meteen een contract met vaste uren, niet in het flexwerk waar je heengaat om te overleven tot je een baan vindt die bij je opleiding past.
De stress maakt het dan onmogelijk om te functioneren zoals je gewend was. In mijn situatie deed ik ook nog een premaster in deeltijd. In deeltijd omdat in voltijd, zelfs met een bijbaantje, de studiefinanciering niet genoeg was om mijn huur van te kunnen betalen. De stress maakte het op een gegeven moment onmogelijk nog goed te presteren.
Armoede is angst
Uiteindelijk zijn het niet de rekeningen die je niet meer kunt betalen wat armoede zo stressvol maakt. Het is al het andere dat je dreigt te verliezen. Of het nou het sociale contact is, je hobby’s, je passies of je wil om door te gaan.
Armoede is angst. Angst met duizend gezichten. Het is niet alleen een nummer in een grafiek die laat zien dat het slechter gaat en het zijn niet alleen mensen die hun rekeningen binnenkort niet meer kunnen betalen. Voor sommigen is het de angst dat ze hun kinderen geen goede toekomst meer kunnen bieden.
Armoede verandert een persoon, en de angst, het gevaar, zit erin dat je die oude persoon niet meer terugkrijgt, ook al kun je je rekeningen weer betalen. Dus wanneer de verkiezingsmachine zijn dienst weer heeft volbracht, zou ik de partijen graag willen oproepen dit keer échte verandering in beweging te zetten.
Nederland is een rijk en welvarend land. We hebben de middelen om een acceptabel minimum te bieden, dus laten we dat dan ook doen. Dan hoeven mensen in de toekomst wellicht niet meer bang te zijn om zichzelf te verliezen zodra ze een rekening niet kunnen betalen.